Bir yılda 3599 yeni market açıldı, organize gıda perakendeciliği deprem bölgesindeki kayıplarına karşın hızlı büyümesini sürdürdü
Perakendecileri ve iş ortaklarını online ortamda bir araya getiren Ortakakıl Konferansları 2024’te sektörün gelişimi ve büyüme hedeflerine dair rakamlar paylaşıldı
Sektörel iletişim şirketi Ortakalan tarafından düzenlenen ‘Ortakakıl Konferansları 2024’te perakende sektörünün tüm paydaşları, bu hafta dört günlük bir etkinlikle bir araya geliyor. Türkiye’den ve Avrupa’dan sektör profesyonellerinin katıldığı konferans, 21 moderatörün yönettiği 52 oturumda, 56 konuşmacı ile online gerçekleşiyor.
Organize gıda perakendesinde büyüme hız kesmedi
Konferansların üçüncü gününde Ortakalan Sektör Raporları’nın verilerinden hazırlanan sunum, Ortakalan Genel Yayın Yönetmeni Emre Durdu tarafından gerçekleştirdi.
Ortakalan tarafından hazırlanan sektör raporlarına göre geçtiğimiz yıl 3599 yeni market açılışıyla organize gıda perakendeciliğinde 2023 yılının başında 48 bin 660 olan toplam market sayısı yıl sonunda % 7,39’luk artışla 52 bin 259’a yükseldi.
Ortakalan Genel Yayın Yönetmeni Emre Durdu sunumunda önceki yılda 5001 yeni mağaza ile % 11,46 büyüme gösteren organize gıda perakendeciliğinin deprem felaketlerinin yaşandığı illerde kapanan yaklaşık 1300 mağazanın etkisiyle geçen yıl fiziksel büyümede % 10 bareminin altında kaldığını belirtti. Öte yandan sektör temsilcilerinin bu yılın ilk çeyreğinden itibaren yaptıkları açıklamalara göre deprem bölgesindeki kapatılan mağazaların büyük bir bölümünün yeni lokasyonlarda tekrar hizmete başladığının altını çizen Durdu, 2024 yıl sonu için market sayısında tekrar % 10’un üzerinde bir büyüme beklendiğini söyledi.
Geçtiğimiz yıl market sayısındaki artışın lokomotifi, deprem felaketlerinde en çok etkilenen markaların içinde olduğu segment olmasına karşın 2408 şube artışıyla indirim marketleri oldu. 2023 yılının başında 38 bin 122 olan toplam indirim marketi sayısı, bir yıl içinde % 6,31 artışla 40 bin 530 olarak ölçüldü.
Ortakalan verilerine göre son bir yıl içinde ulusal ölçekteki market zincirlerinin toplam şube sayısı da 1077 artışla ile yıllık % 17,49 oranında büyümüş durumda. Ulusal ölçekteki market zincirlerinin büyümesinde deprem bölgesindeki kayıplarına karşın toplamda yaklaşık 700 mağazalık artış gösteren Tarım Kredi Market önemli rol oynadı.
Son 10 yılda 35 bin 43 yeni market açıldı
Ortakalan tarafından hazırlanan sektör raporlarına göre 2013 – 2023 yılları arasında, şube sayısı en az 5 ve üzerinde olan market zincirlerinin toplam mağaza sayısı % 203 artış kaydetti.
Söz konusu dönemde, discount zincirlerin toplam market sayısı yüzde 257, yerel zincirlerin toplam market sayısı yüzde 32, mağazaları en az üç ve daha fazla coğrafi bölgeye yayılmış olan ulusal hiper ve süper market zincirlerinin toplam market sayısı ise yüzde 195 artış gösterdi.
Ortakalan verilerine göre, gıda perakendesinde 2023 yıl sonu itibariyle toplam market sayısı 52 bin 259 rakamına yükselmiş durumda. Bu sayı 2013 sonunda 17 bin 216 adetti. 10 yıl içinde organize zincir marketlerin şube sayısında 35 bin 43 artış yaşandı.
Son 10 yılda indirim marketlerin sektördeki payı yüzde 66’dan yüzde 77’ye çıkarken; indirim marketlerin atağı karşısında yerel zincirlerin payı ise yüzde 20’den yüzde 9’a geriledi. Ulusal hiper ve süpermarket zincirleri ise özellikle son 3 yıldaki ataklarıyla 10 yıl önce yüzde 14 olan paylarını yine yüzde 14 olarak korumayı başardı. Ulusal hiper ve süpermarket zincirlerinin payını korumasında Tarım Kredi ve File gibi sektöre son 10 yılda giren yeni oyuncuların yanı sıra Migros’un 2020 sonrasında yıllık açılış ortalamasını 3 kat artırması ve CarrefourSA’nın 2020’de başlattığı bayilik sistemi etkili oldu.
Raporlara göre, önümüzdeki dönemde gıda perakendesinin fiziksel ortamda indirim ve süper-mini market konseptlerinde gelişmesi beklenirken; 2030 sonunda ulusal marketlerinin yüzde 14 olan paylarını yüzde 18 seviyesine yükseltmesi bekleniyor. İndirim marketlerin fiziksel mağazacılıkta büyüme hızında 2026 sonrasında yavaşlama ve bu segmentte E-ticaret alanındaki rekabetin kızışması bekleniyor.
“23 binin üzerinde yeni market açılışı olacak”
Sektör raporlarını hazırlayan Ortakalan’ın Genel Yayın Yönetmeni Emre Durdu, orta vade olarak ele aldıkları önümüzdeki 7 yıllık süreçte market zincirlerinde 23 binin üzerinde yeni açılış ve yüzde 44 oranında büyüme öngördüklerini kaydetti.
Ortakalan’ın güncel veri setinde 231 yerel, 16 ulusal, 7 discount olmak üzere 254 zincir marketi takip ettiklerini belirten Durdu, 2013 yılından itibaren 89 yerel, 8 ulusal ve 7 discount olmak üzere 104 market zincirinin satılarak veya şubelerini kapatarak sektörden ayrıldığını açıkladı. Durdu, çıkan markalara karşın organize perakendecilerin bakkal veya küçük market gibi geleneksel kanallardan pay almayı sürdürdüğünü, şube sayısını 5 ve üzerine çıkaran çok sayıda marka ile toplam zincir market sayısının 254’e ulaştığını kaydetti.
Raporların ortaya koyduğu öngörülere göre önümüzdeki 7 yıl boyunca perakende sektöründe satın alma veya kapatma gibi etkenlerle yaklaşık 55 market zinciri daha sektörden ayrılmış olacak. Ortakalan Genel Yayın Yönetmeni Emre Durdu buna karşın en az 25 yerel perakendecinin şube sayısını artırarak zincir market tanımına dahil olmasını beklediklerini ve 2030 yılı sonunda marketlerde yüzde 75 discount, yüzde 18 ulusal, yüzde 7 lokal zincir şeklinde pazar dağılımı öngördüklerini açıkladı.