2019’un son aylarında başlayıp 2020 yılında tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs pandemisi, ekonomik dengeleri altüst ederken kimi sektörleri olumlu kimi sektörleri de olumsuz etkiledi. İçerisinde birçok farklı iş alanını barındıran inşaat sektörü de olumsuz etkilenen sektörler arasında yer alarak geçtiğimiz yılı %4 küçülerek tamamladı.
Bu küçülmeyle doğru orantılı olarak global kriz refleksinin de etkileriyle konut satışları %48 azaldı. Taleplerdeki bu azalma ve inşaat maliyetlerinin artmasıyla yapılan cirolar da azalmaya başladı.
Özellikle AVM’ler, ofisler ve otel, restoran gibi turistik yapılar en çok pandemi krizinden en çok etkilenenler oldu. Bunun yanı sıra alt yapı inşaatlarında ise artış görüldü diyebiliriz.
2020 yılında yapılan devlet teşvikleri ve faizlerin düşürülmesi inşaat sektörüne adeta can suyu oldu. Sektör bu dönemde bir toparlanma evresine girerken, üzerindeki ölü toprağını da bir nebze olsun atmış oldu. Fakat yıl sonuna doğru yine bir durağanlaşmanın yaşandığını söylemek mümkün.
2021 ilk çeyreğine baktığımızda ise baz etkisi dolayısıyla istihdam ve satışlarda artış yaşandığını fakat bunun 2020 yılının çok daha zor geçmesinden kaynaklı olduğunu görüyoruz. 2021 yılını belirleyici iki unsur, aşılamanın başarısıyla pandemide yaşanacak azalma ve ekonomik istikrar olacak.
Amerika, İngiltere ve Almanya’nın başını çektiği gelişmiş ülkeler aşılamada çok büyük aşamalar kat ettiler. Hatta Amerikan Başkanı Joe Biden, 2021 Haziran ayında tüm vatandaşlarını aşılayacağını açıkladı. Bu çok önemli bir gelişme. Dünyadaki bu toparlanma sürecinin ülkemize yansımaları da pozitif olur.
İnşaat sektöründe özellikle düşük faiz kısa vadede satışlara iyi gelse de orta ve uzun vadede ekonomik istikrar ile kur stabilizasyonu çok büyük önem arz ediyor. Bir konut başlangıcı yaparken maliyet hesabını tahmini kur üzerinden yapıyorsunuz kurdaki istikrarsızlık ve belirsizlikler özellikle kredili projelerde ve kar marjının düşük olduğu taşeron işlerinde sektördeki riski artırıyor.
2021 yılı için taşeron, müteahhit ve inşaat sektörü çalışanlarına tavsiyem yurt dışı işlere odaklanmaları olacaktır. Özellikle ülkemize dolar kazandıracak projelerin bu süreçte önemi büyük.
Yurt dışı piyasası pandemiye rağmen çok hareketli, Ukrayna inşaat ve altyapı projeleri için 5 yılda harcamak üzere 25 milyar dolarlık bir bütçe ayırdığını açıkladı. Hali hazırda birçok Türk firması bu pazarda faaliyet gösteriyor.
Yine Rusya pazarı oldukça hareketli, Orta Doğu’da DAEŞ terörü sonrası yeniden yapılanma faaliyetleri yoğun şekilde devam ediyor. Özellikle Musul’un yenilenmesi için binlerce konutluk projeler yapılıyor ve Türk firmaları aktif olarak bu projelerde yer alabilir.
Her şeye rağmen 2021’e umutla bakıyoruz ve aşılamanın artmasıyla vaka sayılarının azalmasını ümit ediyoruz