Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2024’ün ilk 6 ayında vergi denetimlerinde tarihi bir başarıya imza attı. Vergi müfettişlerinin titizlikle yürüttüğü inceleme, izaha davet, teftiş ve gözetim faaliyetleri sonucunda, mükellefler tarafından beyan edilmeyen toplam 225,5 milyar lira matrah farkı gün yüzüne çıkarıldı. Bu rakam, Türkiye vergi denetim tarihinde bir yarıyılda ulaşılan en yüksek tespit olarak kayıtlara geçti.
İnceleme Faaliyetlerinde Patlama Yaşandı
Vergi Denetim Kurulu (VDK) tarafından yürütülen vergi incelemeleri sonucu yalnızca bu yılın ilk yarısında 134,89 milyar liralık matrah farkı tespit edildi. 2023’ün aynı dönemine kıyasla; matrah farkında yüzde 180, tarhı istenen vergide yüzde 150, önerilen cezada ise yüzde 112 oranında artış gözlendi. Bu çarpıcı yükseliş, denetim faaliyetlerinin etkinliğini ve sistematikleşen kayıt dışı ekonomiyle mücadelenin ivmesini net biçimde ortaya koydu.
İzaha Davetle Matrah Artışı Rekor Kırdı
VDK’nın “izaha davet” yöntemiyle yürüttüğü uygulamalar da etkisini artırarak sürdürdü. 2023 genelinde izaha davetle 17 milyar lira artış sağlanırken, 2024’ün ilk yarısında bu rakam 42,3 milyar liraya ulaştı. Artırılan vergi tutarı ise aynı dönemde 2,7 milyar lirayı geçti. Sadece bu istatistik bile, izaha davet yönteminin etkinliğini gözler önüne seriyor.
Teftişler ve Gözetimlerde Önemli Kazanımlar
Vergi müfettişlerinin teftiş faaliyetleri sonucunda 2023 yılında hazineye sağlanan katkı 1,6 milyar lira olurken, bu yılın ilk yarısında 1,8 milyar lira sınırı aşıldı. Teftişler sonucu ortaya çıkarılan matrah farkı ise 16,3 milyar lira olarak kaydedildi.
Beyannameler öncesi dönemde yürütülen gözetim çalışmaları kapsamında, 40 bin mükelleften 18 bini matrahlarını artırdı. Bu sayede yalnızca gözetim yoluyla 32 milyar liralık matrah farkı ortaya çıkarıldı. Ayrıca büyük ölçekli şirket ortaklarını kapsayan yeni gözetim programı da aktif olarak sürdürülüyor.
Tahakkuk Eden Kamu Alacaklarında Rekor
2024’te gerçekleştirilen incelemeler neticesinde gecikme faizleri hariç 120 milyar liralık kamu alacağı tahakkuk ettirildi. Bu rakam, vergi tahsilatında proaktif denetim politikalarının ne denli etkili olduğunu gözler önüne seriyor.
Bakan Şimşek: “Vergide Adalet ve Etkinlik Sağlanıyor”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Kayıt dışılıkla mücadele için attığımız adımlar sonuç veriyor. Yoğun denetimlerimizle kayıt dışılığı azaltarak vergide adaleti güçlendiriyor, haksız kazançların önüne geçiyoruz. Denetim sonuçları, bu alanda elde edilen büyük başarının açık bir göstergesidir. Vergi müfettişlerimize titiz çalışmaları için teşekkür ediyorum.”
Yeni Dönem Vergi Denetimi: Daha Dijital, Daha Stratejik
VDK’nin dijitalleşen altyapısı ve risk analizine dayalı denetim modeli sayesinde, denetimlerde hem hız hem de derinlik artırıldı. Beyan dışı gelirlerin tespiti konusunda kullanılan veri odaklı yaklaşımlar ve izaha davet sistemi, hem mükelleflerle sağlıklı iletişimi sağlıyor hem de gönüllü uyumu artırıyor.
2024’ün ilk yarısında vergi denetiminde ulaşılan bu başarı; kayıt dışı ekonomiyle mücadelede önemli bir eşik olarak görülüyor. Gerek denetim kapasitesi gerekse mükellef davranışları açısından sistemin daha şeffaf, adaletli ve etkin bir yapıya kavuştuğu bir döneme girildiği net bir şekilde anlaşılıyor.