Ipsos’un HTP paneli tarafından Perakende.org için derlenen verilere göre;
Ocak-Aralık 2022’de Türkiye’deki hanelerin hızlı tüketim ürünleri harcamaları geçen yılın aynı dönemine kıyasla %80 artış gösterdi. Bu büyümenin kaynağı alışveriş sepetlerinin değerinin artması.
Haneler 2022’nin 12 ayında ortalama 221 kez alışverişe gidip her alışverişte 87 TL harcama yaptı. Ulusal ve Yerel zincirler ve indirim marketleri dışında tüm satış kanallarında ve ana ürün gruplarında alışveriş sıklığı azaldı. Geçen seneye kıyasla ortalama bir hane daha seyrek alışverişe gidip, her alışverişte sepetine daha fazla harcarken, sepetine daha az ürün koyabildi. Ocak-Aralık’22 döneminde açık ürünlere talep bir önceki seneye göre az da olsa düşüş gösterdi, market markalı ürünlere kayış gözlemlendi. Ortalama bir hane her 100 TL’lik harcamasının yaklaşık 54 TL’sini markalı, 24 TL’sini açık, 22 TL’sini ise market markalı ürünlere ayırdı.
Haneler Ocak-Aralık’21 döneminde olduğu gibi Ocak-Aralık’22 döneminde de İndirim Marketleri ve Bağımsız Süpermarketlerde diğer kanallara kıyasla daha çok harcama yaptı. Ortalama bir hane her 100 TL’lik harcamasının 34 TL’sini İndirim Marketlerinde, 21 TL’sini ise Bağımsız Süpermarketlerde gerçekleştirdi.
Ocak-Aralık’21 ile kıyaslandığında İndirim Marketler ve Ulusal Zincirler payını arttıran kanallar olurken Bağımsız Süpermarketler son üç yıldaki en düşük pay seviyesini gördü. 2022’de, Genel Gıda (bakliyat, makarna, un, şeker) ve Süt ürünleri (süt ve yogurt) harcamasında Türkiye ortalaması üzerinde artış görüldü. Genel Gıda ürünleri harcaması Ocak-Aralık 2022’de %99 artarken, Süt ürünleri %85 arttı. Et ürünleri, saç ve vücut ürünleri ve ev bakım ürünleri harcaması artışı Türkiye ortalamasının altında kaldı.
Çalışma sonuçlarına göre Ipsos Tüketici Panelleri Lideri Pelin Halaçoğlu şu değerlendirmeyi yaptı;
2022’nin 12 ay toplamında hanelerin Hızlı Tüketim Ürünleri harcaması geçen yıla göre %80 artış gösterdi. Yıl boyunca artan fiyatları göğüslemeye çalışan haneler için sepete giren ürün sayısı azalmasına karşın bu sepetler için ödenen tutar ciddi şekilde yükseldi, ancak alışveriş sıklığında gerileme görüldü: Daha seyrek market alışverişi yapıldı, daha az ürün alındı ama toplamda daha fazla para harcandı.
Bu durum karşısında hanelerin hesaplı ürün arayışı ile birlikte indirim marketlerin hane harcamalarındaki payı artış gösterdi. Bunun da etkisiyle özellikle Et Ürünleri (beyaz et kaynaklı olarak), Süt Ürünleri (özellikle peynir ve yogurt kaynaklı olarak) ve Yağlar market markalı ürünlere yapılan harcamada daha yüksek artış gösterdi. Market markalı ürünlere yönelim sadece indirim marketlerinde değil pek çok temel ihtiyaç kategorisinde ulusal zincirlerde de görülüyor.
Araştırma Künyesi
Bu bölümde paylaşılan veri ve bulgular Ipsos Hane Tüketim Paneli’nden derlenmiştir. Hane Tüketim Paneli Türkiye’yi temsil edecek şekilde seçilmiş 14,000 haneden oluşan bir örneklem olup, hane içi satın alım verilerini içermektedir.