Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2025 yılı Mart ayına ilişkin merkezi yönetim bütçe gerçekleşmelerini açıkladı. Veriler, kamu maliyesinde ciddi bir dengesizlik yaşandığını gözler önüne serdi. Mart ayında bütçe 261,5 milyar TL açık verirken, yılın ilk üç ayında toplam açık 710 milyar 817 milyon TL oldu.
Bütçe Harcamaları 3 Trilyonu Aştı, Gelirler Geride Kaldı
Ocak-Mart döneminde merkezi yönetim bütçesinden yapılan harcamalar 3 trilyon 117 milyar 586 milyon TL’ye ulaşırken, aynı dönemde elde edilen bütçe gelirleri 2 trilyon 406 milyar 769 milyon TL seviyesinde kaldı. Böylece yılın ilk çeyreğinde faiz dışı açık 246,9 milyar TL olarak gerçekleşti.
Mart Ayı Giderlerinde Sert Artış
Mart 2025’te merkezi yönetim bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 48,3 artarak 692 milyar 707 milyon TL oldu. Bu tutarla, 2025 yılı için öngörülen toplam 14,7 trilyon TL’lik bütçe ödeneğinin yüzde 7’si yalnızca bir ayda harcandı.
Personel ve Sosyal Güvenlik Giderleri Yüksek Seyrediyor
Mart ayında personel giderleri yüzde 38,4 artışla 282,3 milyar TL’ye yükselirken, sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri yüzde 38 artarak 35,8 milyar TL oldu. Bu kalemlerde yılın ilk üç ayında toplamda 1 trilyon TL’nin üzerinde harcama yapıldı.
Faiz Giderlerinde Patlama: Martta %116,3 Artış
Faiz giderleri geçen yılın mart ayına kıyasla yüzde 116,3 artarak 161 milyar 243 milyon TL olarak kaydedildi. Ocak-Mart döneminde ise faiz harcamaları yüzde 85,2 yükselerek 463 milyar 950 milyon TL’ye çıktı.
Bütçe Gelirleri Artsa da Açığı Kapatmaya Yetmedi
2025 Mart ayında bütçe gelirleri yüzde 58,4 artışla 766 milyar 261 milyon TL oldu. Vergi gelirleri ise geçen yıla göre yüzde 53,4 artarak 645 milyar 101 milyon TL olarak gerçekleşti. Ancak bu artış, hızlı yükselen harcamaları karşılamaya yetmedi.
Vergi Gelirlerinde En Yüksek Artış Gelir Vergisinde
Vergi türlerine bakıldığında en yüksek artış gelir vergisinde oldu. Mart ayında gelir vergisi tahsilatı yüzde 102,7 arttı. Onu, dahilde alınan KDV (%88,5) ve banka-sigorta muameleleri vergisi (%60,1) izledi. Öte yandan kurumlar vergisi tahsilatı aynı dönemde yüzde 4,5 düşüş gösterdi.
İlk Çeyrek Gerçekleşmeleri: Bütçe Açığı %45 Arttı
Geçen yılın aynı dönemine kıyasla 2025’in ilk üç ayında bütçe giderleri yüzde 45 artarak 3,1 trilyon TL’ye ulaştı. Faiz hariç giderler ise yüzde 39,7 artışla 2,65 trilyon TL oldu. Bütçe gelirleri de yüzde 47 artışla 2,4 trilyon TL seviyesine çıktı ancak açık hızla büyümeye devam etti.