Türkiye ekonomisinin önemli göstergelerinden biri olan Reel Kesim Güven Endeksi, Temmuz ayında 0,1 puanlık sınırlı bir düşüşle 100,2 seviyesine geriledi. Buna rağmen, mevsim etkilerinden arındırılmış endekste 0,5 puanlık artış kaydedilerek 98,9 seviyesine ulaşıldı. Veriler, imalat sanayisinde faaliyet gösteren 1844 firmanın değerlendirmeleriyle oluşturuldu.
Üretim ve Yatırım Beklentileri Güç Kazandı
Endeksin alt kalemlerine bakıldığında, önümüzdeki üç aya yönelik üretim hacmi, ihracat siparişleri, toplam istihdam ve sabit sermaye yatırımlarına ilişkin beklentilerde artış gözlendi. Bu durum, reel sektörün gelecek döneme temkinli bir iyimserlikle yaklaştığını gösteriyor.
Mevcut Siparişlerde ve Stoklarda Zayıf Görünüm
Olumsuz yönde etki eden başlıklar ise mevcut sipariş hacmi, geçmiş üç aya ait siparişler ve mamul mal stok seviyeleri oldu. Özellikle iç piyasa ve ihracat siparişlerinde düşüş bildiren firmaların oranı artarken, mamul stoklarının mevsim normallerinin üzerinde olduğu vurgulandı.
Maliyet ve Fiyatlarda Artış Beklentisi
Firmaların önemli bir bölümü, önümüzdeki dönemde birim maliyetlerde ve satış fiyatlarında artış bekliyor. Buna karşın, yıllık üretici fiyat endeksi (ÜFE) beklentisi 0,4 puanlık düşüşle yüzde 36,8’e geriledi. Bu tablo, maliyet kaynaklı fiyat baskılarının devam edeceğini ancak fiyat artışlarının bir miktar dengelenebileceğini gösteriyor.
En Büyük Kısıt: Talep Yetersizliği
İmalat sanayi firmalarının yüzde 54,2’si üretimlerini kısıtlayan herhangi bir unsur olmadığını belirtirken, yüzde 14,2’si üretimdeki en büyük engelin talep yetersizliği olduğunu ifade etti. Bu sorunu sırasıyla mali kaynak sıkıntısı, iş gücü eksikliği ve hammadde tedarik sorunları izledi.
Genel Görünümde Temkinli İyimserlik
Sektöre dair genel gidişat algısında kötümserlik zayıflarken, firmaların ekonomik toparlanmaya yönelik beklentilerinde temkinli bir iyimserlik dikkat çekiyor. Bu gelişme, yılın geri kalanında üretim ve yatırım iştahının devam edebileceğine dair önemli bir işaret olarak değerlendiriliyor.