IPSOS HANE PANELİ ve ANTİKRİZ MONİTÖRÜ araştırma verilerinden derlenen bu haftaki bülten içeriğinde; Son dönemlerde tüm ürünlerde yaşanan fiyat artışlarının toplumdaki bireyler tarafından nasıl yönetildiği, tüketicilerin nezdinde hangi kanalların payının yükseldiği ya da düştüğü ?… Vatandaşların genel marketler kapsamında; indirim marketleri, süpermarketler, bakkal ya da online her bir market tipinde satın alma davranışının nasıl olduğu, Farklılaşmanın sebebi nedir ve benzeri başlıklarda bireylerin ifade, tutum ve davranışları incelenmiştir.
TÜKETİCİLER UZUN SÜREDİR ÜRÜNLERDE YAŞANAN FİYAT ARTIŞLARINI YÖNETEBİLMEK İÇİN FARKLI AKSİYONLAR ALIYOR. Çoğu satın alma davranışı düşük bir oranda dahi olsa bir risk taşıdığından, tüketiciler bu sorunu ortadan kaldırmak için farklı yöntemler izlemektedir. Riski azaltmaya yönelik bu stratejiler, ya en iyi satın alma kararını verme olasılığını artırmak ya da başarısızlığın sonucunu azaltmaktır. Tüketici fayda açısından algıladığı belirsizlik ile katlanılacak maliyet arasında ilişki kurar ve satın alma kararını verir. Gelecekle ilgili korku ve güvensizlik ne kadar belirgin olursa, tüketiciler de harcamalarını o oranda başarı ile yönetmek için çalışır. Her 2 tüketiciden biri en ucuzunu bulabilmek için market market dolaştığını, her zaman kullandığı markalar yerine en ucuzunu ya da indirimde olan markaları aldığını ifade ediyor.
HANELERİN HESAPLI ÜRÜN ARAYIŞI İLE BİRLİKTE İNDİRİM MARKETLERİNİN PAYI BELİRGİN BİR ARTIŞ GÖSTERDİ. İndirim marketleri tüketicilere piyasa fiyatına göre daha uygun fiyatla ürünleri satışa sunan tarzıyla tercih görmektedir. Bu kanallar faaliyetlerini gerçekleştirirken, ürünleri daha ucuza alma, maliyetleri düşürme, düşük kar marjı hedefleme, yüksek iş hacmine sahip olma gibi avantajlara sahiptir. Kolay ulaşım, ürün çeşitliliği, güvenilirlik ve cazip fiyat gibi faktörler elbetteki tercihi etkileyen bir diğer nedenlerdir. Hanelerin hesaplı ürün arayışı ile birlikte indirim marketlerinin Hızlı Tüketim Ürünleri (HTÜ) harcamalarındaki payı belirgin artış gösterdi. Haneler 2021’de her 100 TL’lik HTÜ harcamasının 31 TL’sini indirim marketlerinde yaparken, 2022’de bu kanala ayrılan pay 34’e yükseldi.
İNDİRİM MARKETLERİ SON BİR SENE İÇİNDE TÜKETİCİLERİN DAHA FAZLA TERCİH ETMEYE BAŞLADIĞI SATIŞ NOKTASI OLDU… İndirim marketleri diğer düşük fiyat politikası, müşterilerine sunduğu ürün yelpazesi içinde kendi markası altında ürettirdiği ürünleri, bu özel markalı ürünlerin bazıları indirim marketleri tarafından üretilirken, bazıları ise kendi markası ile istediği standartlarda ürettirilmekte. Tüketiciye sunulan bu seçenekler indirim marketlerinin fiyat rekabetinde de kendi koyduğu kurallar üzerinde gitmesini kolaylaştırmaktadır. Son bir sene içinde en fazla tercih edilen en fazla satış yapan kanal olmuştur.
TÜKETİCİ FİYAT ARAYIŞI İÇİNDE SON KARARINI VERİYOR…
Bireyler çoğunlukla ürünü fiyatları üzerinden değerlendirme yaparak, alıp almayacağına, üründen sağlayacağı faydanın ön değerlendirmesine bile fiyatına bakarak karar veriyor.. Kendi yaşamı üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmak için çabalıyor. Harcamaları daha etkin şekilde yönetebilmek için de; alışverişte fiyat araştırması yapmak tüketicilerin genel bir davranışı haline gelmiş durumda. Bu dönemde market markaları her 2 tüketiciden birinin tercihi.
Ipsos’un Türkiye CEO’su Sidar GEDİK verilerle ilgili şu değerlendirmelerde bulundu: Son 1 yıldır birçok ülkedeki Ipsos ofislerindeki meslektaşlarımız yüksek enflasyon konusunda bizimle temas kuruyorlar. Ipsos’un Türkiye Ofisi olarak şirket yönetiminde enflasyon nasıl dikkate alınmalıdır, müşterilerimize enflasyonist ortamda pazarlama konusunda ne gibi öneriler sunulabilir gibi sorular üzerinden deneyimlerimizi paylaşıyoruz.
Elbette bu konuda bu kadar deneyimli olmayı hiç istemezdik! Ancak istemesek bile özellikle 2022 yılında bu alandaki deneyimimiz çok derinleşti. Tespitlerimizi hizmet verdiğimiz firmaların yanı sıra medya yolu ile toplum ile de paylaşmayı bir sorumluluk olarak görüyoruz. Sadece enflasyon konusunda değil, daha birçok başka konuda da…
Yükselen fiyatlar konusuna dönersek, bu haftaki paylaşımımızda öne çıkan tespitler şunlar; daha fazla fiyat araştırması yapmaya devam ediyoruz, indirim marketlerine daha fazla gidiyoruz, market markalı ürünleri daha fazla tercih ediyoruz. Market markalı ürünler çok büyük oranda indirim marketleri tarafından satılıyor, ancak son 2 yılda ulusal süper market zincirlerinde de bu ürünlerin ortalama üzerinde büyüdüğünü görüyoruz. Bu kanalda market markaları temelinde henüz doyuma ulaşmamış, görece yeni hareketlenmiş bir potansiyel var.
Hızlı tüketim ürünleri genelinde market markalı ürünlerin payı artarken bu artışın hem gıda hem de gıda dışı kategorilerden geldiğini görüyoruz; özellikle et ve et ürünleri, yağlar, süt ürünleri, vücut bakım ürünlerinde market markalı ürünlerin pay artışı daha yüksek. 2023’de “enflasyon düşerken ne yapılmalı” konusunda derin deneyimler kazanmak umuduyla iyi bir hafta dilerim!
ARAŞTIRMA KÜNYESİ
Bu dosyada paylaşılan veri ve bulgular Ipsos tarafından gerçekleştirilen IPSOS HANE PANELİ ve ANTİKRİZ MONİTÖRÜ çalışmalarından derlenmiştir.
- Ipsos Hane Paneli: Araştırma Türkiye’yi temsil edecek şekilde seçilmiş 14.000 haneden oluşan bir örneklem olup, hane içi satın alım verilerini içermektedir. Bu dosyadaki veriler Ocak – Aralık 2020, Ocak – Aralık 2021, Ocak – Aralık 2022 dönemi verilerini içermektedir.
- Ipsos Anti Kriz Monitörü: Araştırma 18 yaş üstü İBBS 1 düzeyinde Türkiye temsili 800 birey ile online anket yöntemi (CAWI) üzerinden 2 haftalık olarak gerçekleştirilmektedir. Araştırmanın istatistiki hata payı, 95 güven aralığında ± 3.5’tir. Veriler, ADNKS 2019 verilerine (yaş, cinsiyet, eğitim ve İBBS1 12 bölge) göre ağırlıklandırılmaktadır. Bu dosyadaki veriler Aralık ayında 2.000 kişi ile yapılan dönemin sonuçlarını içermektedir.