Perakende sektöründe yüzlerce mağaza ve market var. Bu yatırımlar çeşitli mağaza formatlarını bünyelerinde barındırıyor. Bazıları tek bir format üzerinde yoğunlaşırken bazıları ise farklı formatlar üzerinde yoğunlaşıyor.
Bu yazımda birazda son dönemlerde önemi ve örnekleri açısından yeni bir pozisyon alan Cash & Carry mağazalara değinmek istiyorum.
Bu format ile bizi ilk tanıştıran yanılmıyorsam Tespo oldu. Daha sonra Metro Toptancı Market İstanbul Güneşli ’de açtığı ilk mağaza ile çok büyük bir ilgi gördü ve yatırım yapmaya devam etti.
Bu tipteki mağazaları Migros Toptan, Bizim Toplu Tüketim (BTT) yaptıkları yatırımlar ile devam ettirdiler. 1996 yılında Sezginler Grup’un İngiliz Booker Cash and Carry mağazasını açtığını ve daha sonra bunu Ülker’e devrettiğini de anımsatmak istiyorum.
Son dönemlerde öncelikle Ankara’dan başlayarak güçlü ve güzel örneklerin yaygınlaştığını gördük ve gözlemledik. Bu mağazalar içerisinde; Anka Gross, Gimat Gross, City Gross, Nev Gross gibi uygulamalar ilk aklıma gelenler. Ankara’da ki firmaların bu konudaki yatırım gereksinimlerini görmesi tesadüf değildi. Formatın başkentte gördüğü ilginin ve etkisinin diğer illerde de yansıması olacağı da beklenen bir hareketti. Öyle de oldu ve olmaya da devam ediyor. Örnek; Kayseri Gross, İstanbul’da Aklar Cash and Cary ve isimlerini sehven unuttuklarım.
Grossmarket yatırımlarında giderek artan bir yoğunlaşma var. Bu sürece birkaç pencereden bakmak gerekli diye düşünüyorum.
İlk olarak bazı perakendeciler açısından bu konuda yapılacak yeni yatırım ve alınacak yol var.
Bu açıdan bakıldığında cazip bir format olarak yer alıyor. Yatırımı yapanların sağladığı başarı doğallıkla yeni yatırımcıları da cezbediyor.
İkincil olarak alışverişçilerden ilgi görmeye devam eden ve belli lokasyonlarda bu ilginin giderek arttığı bir format. Müşterilerin çok duraklı alışveriş alışkanlıkları göz önüne alındığında, yapılan yeni yatırımların etkisiyle pastadan aldıkları pay artıyor.
Bu format müşteriye neler kazandırıyor?
Birçok mağazada müşteri süpermarkette alışveriş eder gibi alışveriş edebiliyor.
Daha çok ürün almaya teşvik eden bir sistem. Çok al az öde.
Ürünün satın alması ile başlayan destekleyici unsur, alışverişçiye fiyat olarak yansıyor. Peşin ve/veya kısa vadeli alımlar gibi.
İndirim marketleri ile rekabette avantaj sağlıyor. Özellikle de süpermarket formatlarında marketleri olup bu yatırımı gerçekleştirenlere de.
Bazı lokasyonların bu formata çevrilmesi doğru olabilir. Bu konuda vermek istediğim örnek; Özen Grup bünyesindeki Onur Market, Şaypa’dan aldığı Ataevler Maxima mağazasını Onur Maxima olarak devam ettirdikten sonra yenileyerek Özen Gross olarak açtı.
Peki, bu formata girenlerin dikkat etmesi gerekenler neler olmalı?
Mevcutlar üzerinden çoğaltılabilir bir sistem değil bence! Yani 50 mağazanız varsa 20’sini buna çevirmek orta ve uzun vadede rantabl olmaz diyebilirim!
Örnekleri sayılı ve genellikle de formatına göre uygulamalar içerdiğinden, gereksinimlere uygun yapılıp yönetilmeli. (ben yaptım oldu uygulamasından biraz uzak durmak gerek!)
Mağaza ekipmanları açısından formatın gereksinimlerinin tam olarak karşılayacak şekilde gerçekleştirilmesi önemli!
Kategoriler açısından bu formatın alışverişçilerinin ihtiyaçları baz alınmalı.
Ürün ve marka çeşitleri ile fiyatları otel, restoran ve kafeterya formatlarındaki iş yerlerine hitap edebilmeli. (HORECA)
Gross formatındaki yatırımlar ağırlıklı olarak başarılı bir şekilde devam ediyor. Süpermarketlerde olduğu gibi birbirine çok yakın mağaza açmak ve kıyasıya rekabete girmek orta vadede sorun olabilir!
Çalışan sayısı çok önemli! Öyle az sayıda çalışanla döndürülebilecek bir mağaza yapısı değil.
Formatı farklı isimde açmak bence daha doğru: Onur Grup; Özen Gross. Altunbilekler; Anka Gross. Seyhanlar; Gross 16. İsra; Mustaç Gross ve adını sehven unuttuğum firmalar.
Önümüzdeki dönemde Grossmarket formatında daha çok yeni yatırım ve örneklerle karşılaşacağız gibi görünüyor. İzleyip göreceğiz.
Yazımı 2017 yılında yazdığım; Format savaşları kızışıyor mu?, başlıklı yazımda kullandığım bir sözü yeniden anımsatarak bitirmek istiyorum. “ Stratejik hatalar taktik manevralar ile düzeltilemez.” Carl Von Clausewitz
Tüm yatırımcılara verimli mağazalar ve hayırlı işler dilerim…