Türkiye’de modern anlamda ilk alışveriş merkezi olan Galleria Alışveriş Merkezi 1988 yılında açıldı. O yıl doğanlar bugün 37 yaşında. Yani bir kaç nesil modern AVM’lerle büyüdü. Farklı konseptler, yeni markalar, değişen tüketim alışkanlıkları, yaşam merkezlerine dönüşen AVM’ler…
Bence alışveriş, çocukluktan başlayan bir yolculuktur. Yıllar önce bir AVM’de 23 Nisan etkinliklerinde dağıtılmak üzere boyama kitabı hazırlatmıştık. Boyama kitabında AVM’nin maskotu ile birlikte AVM’de yer alan mağazalar ve o mağazalardaki çocuklara yönelik bazı ürünleri anlatan çizimlere yer verdik. Bu şekilde bir yandan çocukları alışverişe teşvik ederken, bir yandan da çocukların neşeli vakit geçirmesini, merkezdeki mağazaların ve satılan ürünlerin eğlenceli bir şekilde öğrenilmesini sağlamayı hedefledik.
Yalnızca büyüklere değil çocuklara yönelik eğlence imkânları da alışveriş merkezlerini daha popüler kılıyor. Alışveriş merkezlerinin kiracıları olan sinemalar, oyun salonları, buz pisti gibi mekanların dışında; Alışveriş merkezlerinde okullarla yapılan etkinlikler, konserler vb. etkinliklerin yanı sıra, çocuk kulübü etkinlikleri çerçevesinde yapılan etkinlikler, animasyonlar ve dağıtılan promosyonlara ev sahipliği de yapıyor. Çocuklara yönelik yapılan aktiviteler aynı zamanda aileleri de merkeze çekmesi açısından önemlidir.
Yıllar önce yaptığımız farklı bir kampanyayı paylaşmak istiyorum: Alışveriş merkezinde yer alan mağazalarda yapılan alışveriş fişi ya da faturalarını kampanya masasına getiren müşteriler için kazı kazan kampanyası düzenlemiştik. Alışveriş fişleri ile kampanya masasına gelen ziyaretçiler hem çekiliş kampanyasına katılıyorlar hem de alıveriş merkezin tam ortasında yaptırdığımız dev kazı kazan panosuna gidip panodaki istedikleri bir noktayı kazıyıp hediye kazanabiliyorlardı. O koşuşturmayı görmenizi isterdim. Örneğin, eşleriyle birlikte gelenler aralarında konuşuyorlardı: “Hanım, iki kez kazıma hakkımız var. Biri oğlumuz diğeri kızımızın şansına. Umarım birinde defter, diğerinde boya çıkar. Bey, sağ üst köşedeki delik var ya onu kazı. Hayır o değil yanındaki… ” Böyle nice konuşmalar, koşuşturmalar. Sonuçta yetişkin insanlar klasik çekiliş kampanyasının formatının dışında böyle eğlenceli bir oyunda yer almanın keyfiyle hareket etmişlerdi. İşin en güzel yanı da bence bu kampanya ile büyükler içlerindeki çocukları ortaya çıkarmış oldular… Sevgilinize, eşinize, annenize, babanıza… kısaca sevdiklerinize hediye alırken de onların içindeki çocuğa hitap edecek, o çocuğu ortaya çıkaracak hediyeler alınmasını tavsiye ediyorum.
Aklıma gelen diğer bir örnek ise sosyal sorumluluk projelerimizden biri olan ‘5000 Çocuğa sağlık taraması’ kampanyasıdır. Bu kampanya çerçevesinde alışveriş merkezinin bulunduğu ilçe ve civar ilçelerdeki gelir düzeyi yüksek olmayan çocukların devam ettiği okullarda diş sağlığı taraması yapıldı. Bu sayede problemli dişlere sahip olan çocukların dişlerinin yapılması için anlaşmalı sağlık kurumlarından destek sağlandı. O çocuklar şimdi üniversiteden mezunlar ve iş hayataına atıldılar. Artık dünün çocukları, bugünün büyükleri o alışveriş merkezinin müşterileri oldular.
Yıllar önce başka bir alışveriş merkezinde 23 Nisan etkinlikleri çerçevesinde çocuklara yönelik çekiliş kampanyası düzenlemiştik. Klasik bir kampanyayı çocuklara yönelik kampanyaya dönüştürmüş ve bu anlamda bir ilke imza atmıştık. Kampanya hediyeleri ise çok sayıda değerli oyuncaklardı. Tabi çocuklar 18 yaşından küçük oldukları için yaptıkları alışveriş karşılığında çocukları adına çekilişe ebeveynleri katıldı. Çok renkli, keyifli bir kampanyaydı.
Bilindiği gibi AVM yönetimleri çocuklara özel günlerde veya özel günlere bağlı kalmadan etkinlik projeleri üretmektedirler. Ancak AVM’lerde çocuklara yönelik etkinliklerde büyüklerin daha çok ebeveynleri ile birlikte etkinliklere katılmaları teşvik edilmeli. Bu şekilde hem ‘aile içi iletişime katkıda bulunmuş’ hem de “içindeki çocuğu ortaya çıkarmak” için büyüklere yönelik etkinlikler organize etmiş olursunuz. Çocuklar oyun salonunda oynarken anne-baba alışveriş yapıyor. Ya da bir şeyler yiyip içerken çocuklar oyun parklarında keyifli vakit geçiriyorlar. Bu nedenle de çoğunlukla çocuklara yönelik oyun alanları genellikle yiyecek-içecek katında ya da market katındadır. Çocuklarıyla aynı çatı altında bulunmak da aileler için bir güven unsuru oluyor.
Alışverişte, tüketimin patronu kadın ve çocuklardır. Araştırmalara göre çocuklar 7 yaşından itibaren alışverişte belirleyici olmaya başlıyor. Küçük ziyaretçiler eğlenebilecekleri mekanları, oyuncak hediyeli mönüleri, rengarenk elbiselerin olduğu mağazaları, hatta onlara özel dekorasyon ürünleri ve tiyatro oyunlarının, çizgi filmlerin oynadığı sinemaların bulunduğu merkezleri tercih ediyorlar. Dolayısıyla çocuğun aradığını bulamadığı, mutlu olamadığı mekanları ailelerde tercih etmiyorlar. Öte yandan çocuklara yönelik yapılan aktivitelerin katılımcısı olan çocuklar, büyüdüklerinde iş hayatına atılıp kazanç elde ettiklerinde aidiyet hissettiği AVM’leri tercih ediyorlar.