Yazarın Tüm Yayınlarına Buradan Ulaşın !
Hangi kampanya cazip?
Hangi markalar tercih nedeni?
Hangi siteler ve mağazalar derken uzar gider liste.
Muhteşem kasım indirimleri biterken veya devam ederken, birçok firma bir anlamda işin finali diye nitelendirilebilen 28 kasıma hazırlanmaya devam ediyor.
E perakende bu. İndirimler ve kampanyalar bitmez. Birinin bitişi, diğerinin habercisi gibidir.
Kasım indirimleri bitti mi? Hayır devam ediyor. Sonra gelsin yılbaşı. Sonrası sevgililer günü diye devam eder gider. Doğallıkla bazı kampanyalar üzerinde daha çok konuşulur.
Bu kapsamda PWC tarafından hazırlanan, Efsane Cuma Dosyası 2025’den bazı bölümleri paylaşmak istiyorum:
01 Kasım ayı indirimleri, bu yıl da tüketicilerin gündeminde
Kasım indirimleri tüketicinin ilgisini çekmeye devam ediyor. Katılımcıların %87’si indirim döneminde alışveriş yapmayı planladığını söyledi. Geçen yıl bu oran %85’ti; ilgide küçük bir artış var. Avrupa’da ise tablo sabit: Geçen yıl olduğu gibi bu yılda katılımcıların %83’ü alışveriş yapacağını belirtti. Bu sonuçlar, Türkiye’deki tüketicilerin indirim dönemlerindeki ilgisinin hala çok yüksek olduğunu, Avrupa’daki tüketici için ise belirli bir doygunluk noktasına ulaşmış olabileceğine işaret ediyor.
Alışveriş yapmayı düşünmeyen kesimdeki gerekçeler, dikkat çekici bir dönüşüme işaret ediyor.
Türkiye’de “Efsane Cuma/kasım ayı indirimleriyle ilgilenmiyorum” diyenlerin oranının bir yılda %40’dan %20’ye gerilemesi, bu döneme yönelik farkındalığın artmış olabileceğine işaret ediyor.
“İhtiyacım olan veya satın almak istediğim şeyleri zaten satın aldım” diyenlerin oranı da %26’dan %22’ye gerilemesine karşılık, “Bu yıl alışveriş dönemi için bütçe ayırmadım” diyenlerin oranı %24’ten %31’e yükselmiş. İndirim dönemine olan ilgi artmasına rağmen, ekonomik nedenlerle alışverişten uzaklaşan tüketici oranında artış gözüküyor.
02 Harcama planları: temkinli iyimserlik devam ediyor
Türkiye’de tüketicilerin 2025 yılı kasım ayı döneminde planladıkları ortalama harcama tutarı 320 avro olarak ölçüldü. Geçen yıl bu tutar 326 avro seviyesindeydi. Yüzde 2’lik bu sınırlı gerileme, ekonomik koşulların etkisine rağmen tüketicilerin harcama isteğini büyük ölçüde koruduğunu gösteriyor.
Harcama bütçesi aralıklarına baktığımızda hem 100 avro altı hem de 500 avro üzeri segmentlerde küçük bir gerileme, buna karşılık 101 – 500 avro aralığında ise hafif bir toparlanma görülüyor.
Yani harcama uçları daralırken, orta bantta belirgin bir yoğunlaşma oluşmuş durumda.
Bu kayma, iki uçtaki tüketicinin farklı nedenlerle geri çekilmesinden kaynaklanıyor.
Dar bütçeli tüketici artık bu fiyat seviyelerine erişmekte zorlanıyor, yüksek gelirli tüketici ise indirim avına çıkmaya artık eskisi kadar ihtiyaç duymuyor. Dolaysıyla kampanya döneminin dinamizminin artık orta segment sağlıyor.
03 Hem Türkiye’de hem Avrupa’da tüketiciler daha bilinçli, daha seçici ve bütçelerini daha dikkatli yönetiyor
Türkiye’de katılımcıların %60’ı, bu yıl harcamalarında daha dikkatli davrandığını belirtiyor.
Geçen yıl bu oran %53 seviyesindeydi. Bu artış, tüketicilerde bütçe bilincinin güçlendiğini gösteriyor.
Fırsat algısında ise ilginç bir tablo var. “Gerçek bir fırsat yakaladığıma inanmıyorum” diyenlerin oranı ise %25’ten %20’ye düştü. Yani tüketiciler hala temkinli ama indirim dönemlerinin güvenilirliğine dair algı, önceki yıla göre bir miktar iyileşmiş durumda.
Diğer yandan, “Düzenli promosyonlardan faydalanıyorum, bu nedenle indirimler ilgimi çekmiyor” diyenlerin oranı %16’dan %15’e geriledi. “Bu yıl bir şey satın almama gerek yok” diyenlerin oranı da %14’ten %8’e düşerek, alışveriş niyetinin zayıflamadığını doğruladı.
04 Giyim, ayakkabı ve aksesuar Türkiye’de hala indirim dönemlerinin en itici gücü
05 Taksitli alışveriş hala tüketicinin güvenli alanı
Türkiye’de katılımcıların %43’ü alışverişlerinde perakendecilerin sunduğu taksit planlarını kullanmayı planladığını söylerken, bu oran geçen yıl da %43’tü. “Şimdi al, sonra öde” seçeneğini kullanmayı planlayanların oranı ise %36 ile geçen yılın (%35) hemen üzerinde. Bu küçük artış, yeni nesil finansal çözümlere olan ilginin yavaş ama istikrarlı şekilde arttığını gösteriyor.
Özellikle online alışverişte bu tür ödeme alternatiflerinin hızla benimsenmesi, tüketicilerin esneklik arayışının da bir yansıması olabilir.
Buna karşılık, “Herhangi bir finansman yöntemi kullanmayı düşünmüyorum” diyenlerin oranı %16’dan %19’a çıktı. Bu artışı iki yönlü okumak mümkün: Tüketicilerin bir kısmı borçlanmak istemediği için peşin ödemeye yöneliyor, diğer kısmıysa indirim dönemlerinde zaten bütçesini sınırlı tutarak harcama yapmayı tercih ediyor.
06 Sadakat verileri, Türkiye ile Avrupa arasındaki en belirgin farklardan birini ortaya koyuyor
Türkiye’de katılımcıların %53’ü geçen yıl Efsane Cuma döneminde ilk kez alışveriş yaptığı markadan bu yıl yeniden alışveriş yapmayı planladığını söyledi. Avrupa’da ise bu oran %22.
Bu fark, Türkiye’de tüketicinin “deneyimden memnun kaldığında markaya hızlı bağlanma” eğiliminin daha fazla olduğunu gösteriyor. Efsane Cuma yalnızca bir indirim dönemi değil, aynı zamanda markalar için sadakat kazanma fırsatına dönüşmüş durumda. Tüketici bir markayı ilk kez denediğinde, fiyat avantajının ötesinde güven, teslimat süresi, ürün kalitesi ve satış sonrası hizmet gibi unsurlar beklentisini karşıladıysa, markayla ilişkiyi sürdürmeyi tercih ediyor.
07 Planlı alışveriş eğilimi artıyor
10 Tüketicilerin alışveriş öncesi araştırma davranışları, son bir yılda önemli ölçüde çeşitlendi
Türkiye’de katılımcıların %50’si, Efsane Cuma/kasım ayı indirim dönemleri öncesinde pazaryeri internet sitelerini ziyaret ederek araştırma yaptığını söyledi. Bu oran geçen yıl %77’iydi – dikkat çekici bir düşüş. Ancak bu azalma ilgide değil, kanalların çeşitlenmesinde kendini gösteriyor.
Tüketiciler, artık sadece pazaryerlerinde gezinmiyor, bilgiye farklı kaynaklardan ulaşıyor.
En dikkat çekici değişimlerden biri ise sosyal medya üzerinden yapılan reklamların etkisindeki artış.
Tüketicinin ilham aldığı noktalar değişiyor, tüketici yalnızca bilgi değil, hikâye ve öneri arıyor. Bu kanalı takip ettiğini söyleyenlerin oranı bir yılda %16’dan %31’e çıktı. Yani sosyal medya doğrudan satın alma kararı üzerinde etkili bir araştırma aracı haline geldi. Aynı şekilde “Ziyaret ettiğim web sitelerinde çıkan reklamlar” diyenlerin oranı da %11’den %25’e yükseldi.
11 Tüketici, fiyatların gerçekten düştüğüne inanmak istiyor; güven duygusu zedelendiğinde, fırsatın cazibesi de azalıyor”
Efsane indirimlere yakışan satışlar dilerim…
Kaynak: PWC Efsane Cuma Dosyası 2025 sayfa 5,6,7,9,10,11,12,13,14,15,18,20’den özetle.